 2011’de kurulan Oyuncular Sendikası’nın kurucularındandır. ([kimdirwiki.com][2]) Ancak onu bugün “suç” çerçevesinde konuşulan biri hâline getiren, 2013’te başlayan Gezi Parkı protestoları sırasında ve sonrasında hakkında yöneltilen iddialar. ([Türkiye Aktüel][3])
Suçlama: Ne İddia Edildi?
Resmî iddia, Alabora’nın Gezi sürecinde “kaos ve kargaşa yaratarak mevcut hükümeti işlevsiz hâle getirmek veya görevini yapmasına engel olmak amacıyla” hareket ettiği yönünde. ([Türk Al-Awsat][4]) Özellikle sosyal medya paylaşımları, örgüt ilişkileri ve protestoların planlanmasındaki rolle suçlanıyor. ([Etki Haber][5])
Yani özetle: Hükûmete karşı bir darbe veya görevini engelleme – “örgütlü suç” ve “hükûmeti ortadan kaldırmaya teşebbüs” suçlaması söz konusu. ([Haber7][6])
Bilimsel Lens: Delil, İddia ve Hukuk Süreci
Bir iddianın suç olarak kabul edilebilmesi için birkaç bilimsel / mantıksal kriter vardır:
Objektif deliller: telefon görüşmeleri, yazılı belgeler, video, fotoğraf vs.
Niyet ve eylem ilişkisi: İddia edilen davranış ile eylem arasında anlamlı bağ.
Hukuka uygun yargı süreci: Savunma, delillerin değerlendirilmesi, adil yargılama.
Alabora hakkındaki iddianamede, savcılar sosyal medya mesajları, bazı toplantı iddiaları ve bağlantılar üzerinden delil sundular. ([Türk Al-Awsat][4]) Ancak bu delillerin “suçun kesin kanıtı” olarak kabul edilip edilemeyeceği, bağımsız mahkemeler, savunma avukatlarının görüşleri, şahitlerin ifadeleri gibi birçok değişkene bağlı.
Ve fakat 2019’da bu davada önemli bir dönemeç yaşandı: Alabora için hazırlanan iddianame kabul edildi. ([Turkish Minute][7]) Öte yandan, daha sonra bazı yargı süreçlerinde beraat kararları alındığı haberleri gündeme geldi. ([Habertürk][8])
Bu çelişkiler, bir iddianın hukuki süreçte bile sabit kalmayabileceğini; toplumsal algı, medya, siyasi atmosfer gibi faktörlerin de davanın seyrini etkileyebileceğini gösteriyor.
Gerçek Dünya Hikâyeleri: İnsanlar, Tavırlar ve Algı
Bir düşünce deneyine bakalım: Diyelim ki bir arkadaşınız, sadece protesto hakkını kullanmak için sosyal medyada paylaşım yaptı. Arkadaşınızın amacı gerçekten düşüncesini ifade etmek. Ancak toplumda bu paylaşım “suç” olarak algılandı, linç edildi, yaşamı etkilendi.
İşte Alabora özelinde de benzer bir durum yaşandı diyenler var. Onun, bir sanatçı ve vatandaş olarak görüşlerini dile getirdiğini savunanlar; suçlamaların politik olduğunu düşünenler. Bu da gösteriyor ki — hukuk dışı değil, ama “adalet” ve “toplumsal algı” boyutlarında bile ciddi hassasiyetler var.
Bilimsel sosyal psikoloji açısından bakarsak, böyle davalarda “kitle etkisi”, “algı yönetimi”, “medya etkisi” gibi faktörler suçlamaların yaygınlaşmasını kolaylaştırabiliyor. Bu da demek oluyor ki; suç iddiası, yalnızca somut eylemlere değil — toplumsal ve siyasal ortama, görüşün nasıl algılandığına da bağlı olabiliyor.
Neden Bu Tartışma Önemli?
İfade özgürlüğü, sivil haklar ve adil yargılama konuları — demokratik toplumların temel taşları.
Bir sanatçının ya da bireyin görüşleri nedeniyle suçlanması, benzer düşüncede olan diğer insanların da “susma” eğilimine girmesine neden olabilir.
Hukukî olgunluk: Gerçek delillere dayanılmayan, halk algısıyla şekillenen suçlamalar, hukukun tarafsızlığını zedeler.
Sonuç: “Suçlu mu, Masum mu?” — Belirsizlik ve Sorgulama
Mehmet Ali Alabora’nın hakkındaki suçlamalar ciddi: “Hükûmeti devirmeye teşebbüs” gibi ağır iddialar. Ancak deliller, yargı süreçleri, mahkeme kararları ve kamuoyu tartışması bir arada düşünüldüğünde — kesin yargıya varmak zor.
Burada bilimsel mantık devreye giriyor: İddia ne kadar somut, delil ne kadar güçlü, savunma ne kadar etkili? Hukuk süreci ne kadar adil yürütüldü? Sorular açık.
Benim görüşüm? Böyle davalarda kesin kanaat yerine, şüpheyi, sorgulamayı, adil yargıyi merkeze almak gerek. Çünkü suç, sadece iddia ile değil — delil ve adil süreçle sabitlenmeli.
—
Siz ne düşünüyorsunuz? Bir sanatçının fikirleri ve protesto hakkı, suçlama için yeterli sebep olabilir mi? İfade özgürlüğü ile “örgüt suçlaması” arasındaki sınır ne olmalı? Ve toplumsal algı bu yargılamalarda ne kadar etkili? Yorumlarınızı merak ediyorum.
[1]: “Memet Ali Alabora – Vikipedi”
[2]: “Mehmet Ali Alabora Kimdir? | Kimdir Wiki – Biyografi Sitesi”
[3]: “MEHMET ALİ ALABORA HAKKINDA YAKALAMA KARARI – Türkiye Aktüel”
[4]: “Mehmet Ali Alabora hakkında yakalama kararı – turkish.aawsat.com”
[5]: “Mehmet Ali Alabora hakkında yakalama kararı – etkihaber.com”
[6]: “Mehmet Ali Alabora kimdir? Yakalama kararı neden çıkarıldı?”
[7]: “Mehmet Ali Alabora Breaking news, comments, analysis on – Turkish Minute”
[8]: “Mehmet Ali Alabora kimdir? Gezi Parkı davasında Mehmet Ali Alabora için …”